1. LỊCH SỬ VÀ NGUỒN GỐC 12 CUNG HOÀNG ĐẠO
1.1. Chiêm tinh học Babylon và Ai Cập cổ đại
- Khoảng 2.000 – 3.000 năm TCN, người Babylon cổ đại đã quan sát bầu trời và phát hiện “vòng tròn Hoàng đạo” (Zodiac) – quỹ đạo chuyển động của Mặt Trời (nhìn từ Trái Đất) đi qua 12 chòm sao lớn.
- Họ chia 360 độ của vòng tròn thành 12 phần, mỗi phần 30 độ, ứng với 12 cung (chòm sao). Ban đầu, các nhà chiêm tinh dùng hệ thống này để dự đoán thời tiết, mùa màng, và tín hiệu thần linh.
1.2. Ảnh hưởng Hy Lạp và La Mã
- Thế kỷ V TCN, chiêm tinh Babylon lan sang Ai Cập, sau đó đến Hy Lạp. Người Hy Lạp bổ sung nhiều yếu tố thần thoại, gán các tên gọi và biểu tượng thần thoại cho 12 chòm sao (ví dụ: Aries – con cừu vàng trong truyện Phrixus và Helle).
- Trong thời La Mã, chiêm tinh được hệ thống hóa và lan rộng khắp châu Âu, trở thành “chiêm tinh học phương Tây” (Western Astrology).
1.3. Phát triển thành hệ thống chiêm tinh Hellenistic
- Thời kỳ Hy Lạp hóa (Hellenistic), các nhà chiêm tinh kết hợp quan sát thiên văn với triết học (Plato, Aristotle), đưa ra các khái niệm như nguyên tố (lửa, đất, khí, nước), tính chất (Cardinal – Thống lĩnh, Fixed – Kiên định, Mutable – Biến đổi), hành tinh cai trị, cung Mọc (Ascendant), v.v.
- Mỗi người, khi sinh ra, được cho là chịu ảnh hưởng của Mặt Trời, Mặt Trăng, các hành tinh ở vị trí nhất định trên bản đồ sao (Natal Chart). “Cung hoàng đạo” mà ta hay nói hằng ngày thực ra chỉ là cung Mặt Trời (Sun sign).
1.4. Ý nghĩa
· Trong chiêm tinh học phương Tây, 12 cung hoàng đạo được xem là công cụ để dự đoán xu hướng tính cách, đường tình duyên, sự nghiệp của mỗi cá nhân.
· Tuy nhiên, đây không phải là khoa học chính thống, mà chủ yếu mang tính tham khảo, giải trí, và tự khám phá bản thân.
2. CÁCH PHÂN CHIA 12 CUNG VÀ CÁC THÀNH PHẦN CHIÊM TINH
2.1. Vòng tròn 360 độ và 12 cung
- Mỗi cung chiếm 30 độ trên vòng tròn hoàng đạo.
- Thứ tự các cung (theo chiêm tinh nhiệt đới – Tropical Zodiac) bắt đầu từ Bạch Dương (Aries) khi Mặt Trời di chuyển đến điểm xuân phân (khoảng 21/3) và kết thúc ở Song Ngư (Pisces) (khoảng 20/3).
2.2. Nguyên tố (Element)
Bốn nguyên tố:
- Lửa (Fire): Bạch Dương, Sư Tử, Nhân Mã
- Đất (Earth): Kim Ngưu, Xử Nữ, Ma Kết
- Khí (Air): Song Tử, Thiên Bình, Bảo Bình
- Nước (Water): Cự Giải, Bọ Cạp, Song Ngư
- Cung Lửa: Nhiệt huyết, mạnh mẽ, chủ động.
- Cung Đất: Thực tế, kiên nhẫn, ổn định.
- Cung Khí: Thông minh, giao tiếp giỏi, sáng tạo.
- Cung Nước: Nhạy cảm, sâu sắc, giàu trực giác.
2.3. Tính chất (Mode / Quality)
Ba tính chất:
- Cardinal (Thống lĩnh): Bạch Dương, Cự Giải, Thiên Bình, Ma Kết
- Fixed (Kiên định): Kim Ngưu, Sư Tử, Bọ Cạp, Bảo Bình
- Mutable (Biến đổi): Song Tử, Xử Nữ, Nhân Mã, Song Ngư
- Cung Thống lĩnh: Khởi xướng, lãnh đạo, chủ động bắt đầu.
- Cung Kiên định: Ổn định, bền bỉ, giữ vững.
- Cung Biến đổi: Linh hoạt, thích ứng, chuyển giao.
2.4. Hành tinh cai trị (Ruler)
Mỗi cung được cho là chịu sự quản chiếu của một hoặc hai hành tinh. Ví dụ:
- Bạch Dương: Sao Hỏa
- Kim Ngưu: Sao Kim
- Song Tử: Sao Thủy
- Cự Giải: Mặt Trăng
- Sư Tử: Mặt Trời
- Xử Nữ: Sao Thủy
- Thiên Bình: Sao Kim
- Bọ Cạp: Sao Diêm Vương (trước đây là Sao Hỏa)
- Nhân Mã: Sao Mộc
- Ma Kết: Sao Thổ
- Bảo Bình: Sao Thiên Vương (trước đây là Sao Thổ)
Song Ngư: Sao Hải Vương (trước đây là Sao Mộc)
